Nasrettin Hocadan Bulanık Mantık dersi

Zeka Hakkında Kıssalı Yazılar - 5 *

Hoca Nasrettinin kadılık yaptığı zamanlarda geçiyor olayımız.
Adamın birisi komşusundan şikayetçi olmuş. Hoca adamın şikayetini dinlemiş ve haklısın deyip adamı yollamış.
Şikayet edilen adamın getirtilmesini emretmiş. Adamı yaka paça tutup getirmişler. Adam şikayet konusunu doğrulamış ve fakat değip mazeretlerini beyan etmiş hoca adamı dinledikten sonra adama haklısın diyerek salıvermiş.
Bir kenardan olan biteni seyretmiş olan hanımı hocaya yanaşmış ve hayret içinde sormuş.
"Efendi sen hem davacıya hem davalıya haklısın dedin bu nasıl iş ?"
hoca gülümsemiş ve "Ne diyeyim hanım sen de haklısın " demiş.
Bakmayın sitenin kıymetini bilen yok. ama Hikayenin bundan sonrasını sadece bizden dinleyebilirsiniz.

ve hoca anlatmaya devam etmiş.

Suçun da dereceleri vardır bir mesela cinayet bir suçtur, komşusunu gece gürütü yaparak rahatsız etmekte suçtur. ama ikisini bir tutmak mümkünmü, değil elbet. Kısaca büyük suçlar vardır küçük suçlar vardır. Keza suçun oluş şeklininde önemi vardır. mesela kasten adam öldürmekle kazaen adam öldürmek bir değidir. yani Suçun bir hafifletici sebeblerine bakmak lazım.

Hüküm verme işlemi için ilk etapda suçun ve hafifletici sebeplerin mertebelerini bulmamız gerekiyor ki buna Bulanıklaştırma deniyor

Bir kağıda Suç ve Hafifletici sebep grafiklerini çizip anlatmaya devam etmiş


Adamın suçu ( A kadar küçük suç ) ve (B kadar büyük suç ) kapsamına giriyor.


Hafifletici sebep ise ( C kadar küçük ) ve ( D kadar büyüktür )

işte bunları öğrendikten sonra karar vermek için kurallarımız vardır.

1) Eğer (Suç Büyük ) ve (Hafifletici Sebep Küçük ) ise Büyük Ceza
2) Eğer [(Suç Küçük ) ve (Hafifletici Sebep Küçük ) ] veya
[(Suç Büyük ) ve (Hafifletici Sebep Büyük ) ] ise Orta Ceza
3) Eğer (Suç Küçük ) ve (Hafifletici Sebep Büyük ) ise Küçük Ceza

Bu kuralları uygulayınca adamın ceza mertebeleri çıkıyor ki buna Kuralların İşleme Safhası denir

1. Kuraldan (B ve C ) -> M mertebesinde Büyük Ceza
2. Kuraldan [(A ve C ) veya (B ve D )] -> L mertebesinde Orta Ceza
3. Kuraldan (A ve D ) -> K mertebesinde Az Ceza

hak ettiği anlaşılıyor deyip ceza grafiğinide çizmiş
Fakat bu grafikden adama ne kadar ceza verilmesi gerektiğinin çıkarılması için bulanıklaştırmayı kaldırmamız gerekiyor. Bu işleme Durulaştırma denir. ve En büyüklük, ağırlık merkezi, ortalama en büyük.... gibi pek çok metodu vardır. Biz de basit bir tanesini kullanıyoruz.
Deyip bir grafik daha çizdi. ve üzerine Adamın hak ettiği cezayı işaretledi.
Hayretler içinde bakan hanımına dönen hoca laflarını şöyle bitirmiş
Gördüğün gibi hanım bende haklıyım...

* Zeka Hakkında Kıssalı Yazılar Serisi - 1 2 3 4
** Düzeltmeler için Volkana Teşekkürler